2015-02-25

Zubieta ez da benetako alternatiba



Duela 24 bat urte (1991eko abenduaren 5ean) Txingudi berreskuratzeko, kontserbatzeko eta babesteko kooperazio-hitzarmen bat sinatu zuten Eusko Jaurlaritzak, Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Irun eta Hondarribiko Udalek. Aipatu hitzarmena 1993eko uztailaren 8an erakunde horiek berek berretsi egin zuten AKORDIO baten bidez eta horretatik Txingudiko Baliabide Naturalak Babesteko eta Antolatzeko Plan Berezia sortu zen. 93ko AKORDIO horretan jadanik agertzen zen Plaiaundiko kirol-instalazioak babestutako eremutik ateratzeko konpromisoa. Hala ere, konpromiso horrek bete gabe jarraitzen du gaur egun eta, are okerragoa dena, ez dago inongo itxaropenik hurrengo urteetan burutzeko.

Txingudiko balio ekologikoen onarpenari esker, Bidasoaren itsasadarra, munduko hezegune garrantzitsuenak biltzen dituen Ramsar Hitzarmenera bildua izateaz gain, KEB (Kontserbazio Eremu Berezi) eta HBEB (Hegaztien Babeserako Eremu Berezi) figuren pean, Europako Natura 2000 Sarera sartu zen.

Bai Plan Bereziak, bai KEBen eta HBEBren kudeaketa dokumentuek, biek ala biek xedatzen dute gaur egun kirol-instalazioek betetzen duten alderdia padura moduan berreskuratu behar dela. Kirol-instalazio berriak eraikitzea, beste arazo bat da orain arte konpondu nahi izan ez dena, edo aurrera eramaten jakin ez dena.

Kirol-instalazioak kentzeko epea lau urte baino laburragoa den une honetan, Zubietako kokapenaren bukaezineko kiribilarekin berriro hasi nahi dute eta, bideragarria ez bada, beste aukera batzuk aztertu. Azken hamarkada hauetan ez da ezer aldatu, Plaiaundiko instalazioak kentzeko premia izan ezik. Zubieta Hondarribia da oraindik ere, bertako eremu batzuek pribatuak izaten jarraitzen dute, uholde-arriskua duen lekuan dago, babestutako espezieen bizilekua da, eta kirol-instalazioen eraikuntzak beste industria-, merkataritza- zein etxebizitza-garapenen mende jarraitzen du. Labur esanda, argi dago Zubietan ez dela ez rugby-zelairik, ez atletismo-pistarik, ez instalazio osagarririk eraikiko.

Bi urteko epea ematea “Zubietaren aldeko apustuan urrats esanguratsuak egiteko” geratzen den denbora baliotsua alferrik xahutzea baino ez da. Denbora hori, denboran bideragarriak diren eta Zubietaren eragozpenak ez dituzten beste aukeren gainean lan egiteko erabili behar litzateke. Aukera horiek badira, oso ezagunak dira, eta ez lirateke Zubietaren  porrotaren ondorengo B aukera modura utzi behar.

Txingudiko Plan Berezia ez betetzeak garbi erakusten du ez dela inoiz aintzakotzat hartu. Agian, inplikaturiko erakundeen borondatearen baitan dagoen “tokiko” zerbait modura ikusi delako. Baina orain, gauzak aldatu dira, izan ere, KEBerako eta HBEBerako onartutako kudeaketa-planak ez betetzeak Europako erakundeen zigor ekonomikoak ekarriko ditu. Ez dugu ahaztu behar erakunde horiek Life programaren bidez diru-laguntzak onartu zituztela arazo hau konpontzeko, baina konprometitutakoa ez  betetzeagatik diru-laguntza horiek itzuli egin behar izan zirela.

Irungo Udaleko azken gobernuek gai honekiko erakutsi duten interes eta borondate politiko eskasak inork nahi ez duen egoera saihestezina ekarriko du. Gauzak aldatzen ez badira, instalazioen erabiltzaileek ikusi beharko dute hauek desagertzen direla ordezkorik izan gabe. Orduan, alferrikakoa izango da kanpoko errudunak bilatzea, Irungo Udaleko arduradunen utzikeriaren ondorioa izango baita.



BIDASOALDEKO LAGUNAK:
Eguzki Bidasoaldeko Antinuklear eta Ekologistak, Itsas Enara Ornitologia Elkartea, Ekologistak Martxan Gipuzkoa, SEO/BirdLife, Federación AA.VV. OIASSO 2000 Auzo Elkarteen Federazioa.

Irunen, 2015ko otsailaren 20an